FALJA
Duke e parë një çift zogjsh
duke e ndërtuar një çerdhe
m’u kujtua
që kur je fëmijë
nëna të lanë
të krehë
të vesh
të ushqen
të mbulon në shtrat
të tregon përralla
Kur të rritesh
befasohesh kur e sheh veten
lakuriq në një mjedis të egër
midis egërsirave dhe vrapon t’i veshësh rrobat
të mbulohesh
të ikësh
të fshihesh
të kamuflohesh
të përballesh
ama kurrë nuk arrin
t’i mësosh shkathtësitë e egërsirave
sepse nëna që në djep të ka thënë
që je njeri
Po ti ia falë
që të ka gënjyer
EL PERDÓN
Viendo un par de pájaros
construyendo un nido
me recordé
que cuando eres niño
madre te baña
te peina
te viste
te alimenta
te cubre en la cama
te cuenta cuentos de hadas
Cuando creces
te sorprendes cuando te ves
desnudo en un ambiente salvaje
entre las bestias y corres
para ponerte las prendas
para cubrirte
para escapar
para esconderte
para camuflarte
para enfrentar
pero nunca logras
aprender las habilidades salvajes
porque la madre ya en la cuna te lo dijo
que eres un hombre
Pero tu la perdonas
que te ha mentido
FORGIVENESS
Looking at a pair of birds
building a nest
I am reminded how
when you’re a child
your mother bathes you
combs your hair
clothes you
feeds you
tucks you in bed
tells you stories
When you’re older
you are stunned to see yourself
naked in a wild environment
among beasts and you run to put on clothes
to cover yourself
you hide
dress in camouflage
then attack
but you can never
learn the skills of the beasts
because your mother told you from the crib
that you are human
So you forgive her
for having lied
Traducción de Ani Gjika
HAKMARRJA NDAJ JETËS
Eja të ngrohemi
si sorrat
në kulmet e shtëpive
të braktisura
të lënduara nga mortajat e dorës
në luftën e fundit
Nën këtë diell me dhëmbë të rralluar
lakuriq
le të ngrohemi
Të varfërve vetëm dashuria u mbetet
për t ́iu hakmarrë jetës
VENGARSE DE LA VIDA
Vamos a calentarnos
como las urracas
sobre los techos
de las casas abandonadas
heridas por los morteros de mano
en la última guerra
Bajo este sol chimuelo
desnudos
vamos a calentarnos
A los pobres solo el amor les queda
para vengarse de la vida
TAKE REVENGE
Come
let’s warm ourselves like magpies
on the rooftops of those abandoned houses
wounded
by mortars in the last war
Under the gap-toothed smile of the sun
let’s lie naked
and warm ourselves
Because we are poor
and love is the only weapon we have
with which to take revenge on life
Traducción de Alice Whitmore
LULJA E JETËS
Porsa vendos këmbën në tokën e Arizonës
të riun e befasoi një plumb
që ndërtoi fole në kokën e tij
një kaktus lulëzoi në shkretëtirë
në një peizazh të shkretë
një engjëll i veshur si një Huichol
e shalon një dre të kaltër
hyn dhe del mes botëve paralele
Dëgjohet jehona e fishkëllimës së një treni
që pushoi së kaluari atypari
që një gjysmë shekulli
e që e përshëndet jehun e imazhit të një gruaje
në verandën e shtëpisë së saj
e cila ia kthen përshëndetjen
duke e tundur shaminë në dorë
Kali i Paemër vazhdon të bredh nëpër fusha
në kërkim të një emri më pak të njohur
Një plak në mes të qytetit të Meksiko Sitit
që pesë orë i lutet
krimbit në fund të shishes së meskalit
dhe më në fund arrin ta bindë që ta lejojë ta hajë
tani mund të shkojë të shtrihet në shtratin e tij
nuk do të dëgjojë zërat e lartë të kujtimeve
duke i bërtitur
klikon një herë dhe fik televizorin
klikon edhe një herë tjetër dhe fik vetën
Përmes dritares së hapur del
dhe përzihet me dritën e hënës
aroma e lules së mutit
mbretëron paqja
FLOR DE LA VIDA
Justo cuando pone el pie sobre la tierra de Arizona
sorprende a un joven una bala
que anida en su cabeza
un cactus florece en el desierto
en el paisaje desolado un ángel vestido de huichol
monta un venado azul
entra y sale corriendo entre mundos paralelos
Se oye el eco del pitido de un tren
que dejó de pasar hace medio siglo por aquí
saludando al eco de la imagen de una mujer
en la veranda de su casa
que le devuelve el saludo
moviendo el pañuelo con su mano
El Caballo Sin Nombre sigue corriendo en las praderas
busca un nombre menos reconocido
Un anciano en medio de la urbe
de la Ciudad de México
hace cinco horas que le está rezando
al gusano del mezcal en el fondo de la botella
y finalmente logra convencerlo para dejarse comer
ahora podrá ir a acostarse en su cama
no oirá las voces tan fuertes de los recuerdos
gritándole
hace un click y apaga la tele
hace otro click y se apaga a sí mismo
Por la ventana abierta sale
y se mezcla con la luz de la luna
el olor de la flor de mierda
reina la paz
LIFE FLOWER
The moment he sets foot on the soil of Arizona
a young man is surprised by a bullet
that makes its nest in his head
a cactus flowers in the desert
crossing that desolate landscape an angel in Huichol dress
rides a blue stag
in and out of two parallel worlds
The echo of a train whistle
that hasn’t passed this way in half a century
is like a greeting to the echo of the image of a woman
standing on the veranda of her house
she returns the greeting with the movement of a handkerchief
The Horse With No Name is still running across the prairies
in search of a more anonymous name
An old man in the middle of Mexico City
has been praying for five hours
to the worm at the bottom of his mescal bottle
and finally he convinces it to be eaten
now the old man can rest in his bed
he won’t hear the too loud voices of his memories
crying out
with one click he switches off the tv
with another click he switches off himself
Through the open window and mixing with the moonlight
the perfume of a flower of shit
all is quiet
Traducción de Alice Whitmore
Xhevdet Bajraj u lind në Kosovë. Deri në vitin 1999 jetoi në Rahovec, ndërsa pasi ia ofruan bursën e Parlamentit Ndërkombëtar të Shkrimtarëve shkoi në Meksikë, ku aktualisht jeton dhe vepron. Xhevdet Bajraj është profesor në Akademinë e Krijimtarisë Letrare në Universidad Autónoma de la Ciudad de México (UACM) në Meksiko Sitit. Merret edhe me përkthime, nga gjuha spanjolle në gjuhën shqipe dhe anasjelltas. Veprat e Xhevdet Bajrajt janë përkthyer në disa gjuhë dhe gjithashtu janë shpërblyer me çmime të ndryshme. Poezia e tij është përfshirë nëpër antologji të ndryshme në gjuhë gjuhë të huaja në të cilat përfaqëson poezinë shqipe dhe ate meksikane. Në vitet 2016-2019 mori bursë nga Sistemi Kombëtar i Krijimtarisë Artistike (meksikane), SNCA.
Xhevdet Bajraj, nacido en Kosovo, naturalizado mexicano. Es poeta y traductor, tiene varios premios literarios. Su poesía ha sido traducida en varios idiomas y está incluida en varias antologías en albanés, español, serbio, turco y en inglés. Desde 1999 vive en la Ciudad de México, gracias a la Beca del Parlamento Internacional de los Escritores. Trabaja como profesor investigador de tiempo completo en la Academia de Creación Literaria de la Universidad Autónoma de la Ciudad de México (UACM). Desde 2016 hasta 2019 formó parte del Sistema Nacional de Creadores de Arte (SNCA).
Xhevdet Bajraj is a poet, dramatist, translator, and professor. His works of poetry, which total more than twenty-five volumes, have been translated into English, German, Spanish, Danish, Serbian, Slovenian, Hungarian, Turkish, and Polish. He has been the recipient of many awards and honors, among them, the prize for best book of poetry (both in 1993 and 2000), conferred by the Kosovo Writers’ Society; the Goliardos International Prize for Poetry in 2004; the 2010 Katarina Josipi award for best original drama written in Albanian; first prize at the Festival of Monodrama, Vlorë, Albania in 2013; and the award for the best book of poetry in 2015, presented at the Prishtina International Book Fair. In May of 1999, Bajraj and his family were deported from Kosovo. Through the International Parliament of Writers and their program for persecuted writers, he was granted asylum and a fellowship at the Casa Refugio Citlaltépetl in Mexico. In the years since, he has become a full professor of creative writing and literature at the Autonomous University of Mexico City and been inducted into the Sistema Nacional de Creadores de Arte.
Ani Gjika is an Albanian-born writer, educator, author and translator of eight books and chapbooks of poetry. Her translation of Negative Space (New Directions, 2018) was a PEN Award finalist and shortlisted for the International Griffin Poetry Prize. She is an English PEN winner, NEA fellow, Robert Pinsky Global Fellow, and Pauline Scheer fellow at GrubStreet.
Ani Gjika nació en Albania. Es educadora, autora y traductora de ocho libros y chapbooks de poesía. Su traducción de Negative Space (New Directions, 2018) fue finalista del PEN Award y del International Griffin Poetry Prize. Ani ha recibido el premio English Pen, el NEA Fellowship, el Robert Pinsky Global Fellowship, y el Pauline Scheer Fellowship de GrubStreet.
Alice Whitmore is the Pushcart Prize-nominated translator of Mariana Dimópulos’s Imminence and All My Goodbyes, and Guillermo Fadanelli’s See You at Breakfast? She is the translations editor for Cordite Poetry Review and a founding member of TransCollaborate: Collaborative Translation for Inclusion.
Alice Whitmore es la traductora de Pendiente [Imminence] y Cada despedida [All My Goodbyes], de Mariana Dimópulos, y ¿Te veré en el desayuno? [See You at Breakfast?], de Guillermo Fadanelli. Es editora de traducciones para Cordite Poetry Review, y un miembro fundador de TransCollaborate: Collaborative Translation for Inclusion, una organización sin fines de lucro radicada en Melbourne, Australia.
